Rechter of raadsheer worden? Wat ga je doen en wat zijn de eisen?
Als rechter of raadsheer spreek je een oordeel uit als partijen onderling een conflict hebben of als iemand verdacht wordt van een strafbaar feit. Je oordeel is bindend: de betrokkenen moeten zich eraan houden. Rechters en raadsheren zijn onpartijdig en laten zich niet leiden door persoonlijke opvattingen of door sympathie voor een van de partijen. Als rechter of raadsheer stel je vragen aan de partijen, luistert naar hun verhaal, luistert naar getuigen en experts en bekijkt bewijzen. Vervolgens weeg je alle feiten en kijk je naar verschillende rechtsbronnen om tot een oordeel te komen.
Je kunt rechter of raadsheer worden als je beschikt over:
- een voltooide studie rechtsgeleerdheid met civiel effect
- minimaal twee jaar werkervaring buiten de rechterlijke organisatie (na je afstuderen)*
- de Nederlandse nationaliteit
- een met goed gevolg doorlopen selectieprocedure bij de Landelijke Selectiecommissie Rechters (LSR)
*Als je direct na je afstuderen gaat werken als gerechtsjurist/griffier, houd er dan rekening mee dat je vanuit die functie niet vanzelf kunt doorstromen naar de opleiding tot rechter of raadsheer.
Functieprofiel rechters (pdf, 56 kB)
Rechters en raadsheren (in opleiding) zijn graag bereid om vragen te beantwoorden over de selectieprocedure, de rol van de rechter of raadsheer in de samenleving en hun persoonlijke ervaringen en groei naar het rechter- en raadsheerschap met je te delen. Stuur een bericht naar lsr@rechtspraak.nl en wij nemen contact met je op om een afspraak te maken voor een gesprek.
Jurist met twee tot zes jaar juridische werkervaring
Heb je twee tot zes jaar relevante werkervaring als jurist, waarvan minstens twee jaar buiten de rechterlijke organisatie? Dan kun je meedoen aan de selectieprocedure voor rechter in opleiding (rio). Je volgt dan de volledige opleiding, die vier jaar duurt.
Je volgt de opleiding bij één van de gerechten en bij SSR, het opleidingsinstituut van de Rechtspraak. Ook loop je een stage bij het OM. Rechtbanken stellen twee opleidingsplekken per jaar open voor juristen met twee tot zes jaar werkervaring.
Meer informatie over de selectieprocedure
Bekijk het interview met Haris Skalonjic, rechter in opleiding bij de rechtbank Zeeland – West-Brabant:
Jurist met ten minste zes jaar juridische werkervaring
Heb je minstens zes jaar relevante werkervaring na je afstuderen, waarvan twee jaar buiten de rechterlijke organisatie? Dan kun je meedoen aan de selectieprocedure voor rechter in opleiding (rio).Na het succesvol afronden van de selectieprocedure duurt je opleiding vijftien maanden tot maximaal twee jaar. Soms vragen rechtbanken in hun vacature voor rechter in opleiding om specialisten of zeer ervaren generalisten. Na het succesvol afronden van de selectieprocedure voor deze functies duurt je opleiding maximaal één jaar en richt de opleiding zich in beginsel op een carrière binnen één rechtsgebied.
Je volgt de opleiding bij één van de gerechten en bij SSR, het opleidingsinstituut van de Rechtspraak. Ook loop je stage bij het OM.
Gerechten stellen vier keer per jaar vacatures open voor juristen met ten minste 6 jaar werkervaring.Meer informatie over de selectieprocedure
Bekijk het interview met Diederik van Meersbergen, rechter in opleiding bij de rechtbank Rotterdam:
Raadsheer worden
Als raadsheer (m/v/x) bij een gerechtshof of bijzonder college kijk je opnieuw naar alle feiten van een al bij de rechtbank voorgekomen zaak. Je maakt vervolgens je eigen beoordeling. Je kunt raadsheer worden bij één van de appelcolleges als je beschikt over minstens tien jaar relevante juridische werkervaring.
Als je de selectieprocedure met succes hebt afgerond, word je raadsheer in opleiding (rhio). Je volgt een opleiding bij één van de gerechtshoven of bij een bijzonder college en bij SSR, het opleidingsinstituut van de Rechtspraak, en bij het OM.
Rechter- of raadsheer-plaatsvervanger worden
Als je met enige regelmaat en op vrijwillige basis wilt werken als rechter of raadsheer, kun je rechter- of raadsheer-plaatsvervanger worden. Daarvoor moet je minimaal zes (voor rechters) of tien (voor raadsheren) jaar relevante juridische ervaring hebben en beschikken over aantoonbare maatschappelijke ervaring. Werken als rechter- of raadsheer-plaatsvervanger kan onbezoldigd of bezoldigd zijn. Je kunt alleen benoemd worden als je wordt voorgedragen door het bestuur van de rechtbank of het gerechtshof.
Meer informatie over de selectieprocedure rechter-raadsheer-plaatsvervanger
Eén van de strafrechters van de rechtbank Midden-Nederland vertelt over zijn werk.