Menu
Wanneer je solliciteert voor de functie van rechter of raadsheer dien je bij je sollicitatie aan te tonen dat je beschikt over een masterdiploma rechtsgeleerdheid dat voldoet aan de eisen van het ‘civiel effect’. Deze eis, die staat in artikel 2 van het Besluit rechtspositie rechterlijke ambtenaren (Brra) houdt in dat je ten minste grondige kennis van en inzicht in drie van de vijf volgende rechtsgebieden hebt verkregen (‘drie-uit-vijf-eis’):
a. Burgerlijk recht, met inbegrip van burgerlijk procesrecht
b. Strafrecht, met inbegrip van strafprocesrecht
c. Bestuursrecht, met inbegrip van bestuursprocesrecht
d. Staatsrecht
e. Belastingrecht
Tot de drie rechtsgebieden behoren in elk geval twee van de rechtsgebieden genoemd in de onderdelen a tot en met c (‘twee-uit-drie-eis’).
Het civiel effect bij je diploma kun je op verschillende manieren aantonen:
– Door een diplomasupplement. Dit wordt sinds 2005 door sommige universiteiten verschaft bij het diploma.
– Door een verklaring civiel effect: Sommige universiteiten verschaffen een aparte verklaring civiel effect bij het diploma. Ook kan deze naderhand nog bij de universiteit worden opgevraagd.
– Door je cijferlijst. Mocht je geen supplement of verklaring hebben, dan moet je een cijferlijst overleggen waaruit duidelijk blijkt dat en hoe is voldaan aan de ‘drie-uit-vijf-eis’ én de ‘twee-uit-drie-eis’.
In alle gevallen vragen we je om duidelijk aan te geven waaruit blijkt dat jouw diploma aan de eisen voldoet.
Voor (bijvoorbeeld: fiscale) kandidaten die niet voldoen aan de hiervoor beschreven drie-uit-vijf-en-twee-uit-drieeis kan een uitzondering worden gemaakt als zij beschikken over een zeer ruime praktijkervaring op een van de vijf rechtsgebieden, zie artikel 2 lid 4 Brra. Indien je een beroep doet op de uitzonderingsregel vragen wij je specifiek in je motivatiebrief toe te lichten waarom je een beroep doet op de uitzonderingsregel en een toelichting te geven op je praktijkervaring/specialisme.
Voor kandidaten met zowel een diploma fiscale economie als fiscaal recht kunnen de werkervaringsjaren worden geteld vanaf het moment van werken na het afstuderen als fiscaal econoom.
Je dient er blijk van te geven voldoende inzicht te hebben in wat er in de samenleving speelt. De maatschappelijke oriëntatie kan blijken uit je nevenfuncties, je bestuurlijke activiteiten, vrijwilligerswerk of andere vormen van inzet in de breedte van het maatschappelijke veld. Soms kan het ook blijken uit het soort werk dat je verricht (bijvoorbeeld in de sociale advocatuur). In het sollicitatieformulier kun je volstaan met het benoemen van deze (neven)werkzaamheden of activiteiten. Bij de eindgesprekken is het nadrukkelijk onderwerp van gesprek.
Bij de briefselectie worden ook de formele eisen getoetst: Nederlanderschap, master rechtsgeleerdheid met civiel effect en 2 jaar werkervaring buiten de Rechtspraak. Na de briefselectie voor een vacature in een gerecht ontvang je van het LSR-bureau bericht of je wel of niet tot de volgende selectieronde voor die vacature bent toegelaten.
Meer informatie over mogelijkheden om opnieuw/bij een ander gerecht te solliciteren vind je bij Werving, selectie en opleiding – Werken bij de Rechtspraak.
In de testfase worden de intellectuele capaciteiten getoetst. Het maken van een analytische test is verplicht (na de briefselectie) en bestaat uit de volgende 3 testen:
Deze capaciteiten hebben – volgens afgelopen jaren geraadpleegde universitaire onderzoekers (laatstelijk in 2018) – een voorspellende waarde voor het met succes kunnen voltooien van de rechtersopleiding.
Voorafgaand aan de test ontvang je per e-mail van het assessmentbureau LTP een uitnodiging met een schriftelijke instructie. We raden aan je op de testen voor te bereiden door gebruik te maken van het geboden oefenmateriaal van assessmentbureau LTP (zie zijmenu).
Wanneer je de normscores op de tests verbaal- en kritisch redeneervermogen behaalt, ga je door naar de lokale gesprekken. Behaal je de normscores niet, dan wordt de selectieprocedure beëindigd. Er bestaat geen herkansingsmogelijkheid. De score op de abstracte redeneertest wordt meegewogen in het assessment.
Vanaf 1 januari 2024 wordt de numerieke vaardigheden test als onderdeel aan de analytische test toegevoegd. De score op de numerieke vaardigheden test wordt meegewogen tijdens het assessment, de uitslag geldt niet als een knock out criterium tijdens de analytische testfase. De numerieke vaardigheden test kan worden geoefend via de oefensite van assessmentbureau LTP (zie zijmenu).
Ben je op de dag van het maken van de analytische test ziek of door persoonlijke omstandigheden niet in staat de test te maken, meld dit dan zo spoedig mogelijk, in elk geval vóór de aanvang van de analytische test, bij zowel het LTP als de LSR. Wanneer de test eenmaal is gemaakt kan deze niet worden overgedaan, ook niet als achteraf melding wordt gemaakt van ziekte of andere verstorende omstandigheden.
Er geldt een wachttijd van 3 jaren, te rekenen vanaf de datum van aanmelding bij de LSR, voordat je opnieuw op een R(H)IO-vacature kunt solliciteren.
Bij het indienen van je sollicitatie vragen wij als bijlage twee actuele inhoudelijke referenties mee te sturen, bij voorkeur uit je recente werkomgeving. Deze twee referenties dienen te voldoen aan het volgende format (richtlijn omvang: max. 1 A4 c.q. 400 woorden).
Ben/was je advocaat of (kandidaat-)notaris of heb/had je een functie bij een gerecht of bij het Openbaar Ministerie, dan worden daarnaast ambtshalve referenties opgevraagd:
Indien je als advocaat of (kandidaat-)notaris in het verleden met tuchtrechtspraak te maken hebt gehad, zal de LSR – in het voorkomende geval na om een toelichting te hebben gevraagd – oordelen of dit een mogelijke benoeming als rechter in de weg staat.
Als je geen toestemming geeft voor het ambtshalve opvragen van de referenties, betekent dit dat de selectieprocedure wordt beëindigd.
Als uitgangspunt geldt dat iemand die zich schuldig heeft gemaakt aan een strafbaar feit niet in aanmerking komt voor een functie als rechterlijk ambtenaar (in opleiding). Daarom wordt ook een uittreksel uit het Justitieel Documentatieregister aangevraagd.
Een uitzondering kan worden gemaakt indien – in het licht van alle omstandigheden – sprake is van een feit van (zeer) geringe ernst en/of langdurig tijdsverloop en in redelijkheid niet (meer) kan worden gezegd dat sprake is van schade aan het aanzien van het rechterlijke ambt.
In voorkomende gevallen wordt gevraagd om een toelichting en beslist het LSR-presidium of je aanmelding niettemin doorgang kan vinden.
Je ontvangt in dat geval zo spoedig mogelijk bericht of het geconstateerde feit een belemmering vormt voor de voortzetting van de selectieprocedure. De LSR wijst er nadrukkelijk op dat uit de eventuele (tussentijdse) uitnodiging voor, of het afleggen van een analytische test, dan wel het doorlopen van andere selectierondes voorafgaand aan het oordeel van het LSR-presidium, niet kan worden afgeleid dat het LSR-presidium met de vermelding op je justitiële documentatie akkoord is en de selectieprocedure met je wenst voort te zetten.
In de lokale selectiefase zul je in de regel een of meer gesprekken voeren met een lokale selectie-adviescommissie(SAC) cq. lokale vertegenwoordiging en het gerechtsbestuur van het gerecht dat de vacature heeft opengesteld, op de locatie van het gerecht.
In de gesprekken gaat het over je motivatie, overtuigingskracht/mondelinge uitdrukkingsvaardigheid, je beeld van de functie en de benodigde competenties. De lokale selectiecommissie onderzoekt met jou ook de mogelijkheden tot samenwerking. Ook kun je in deze gesprekken een indruk krijgen van het gerecht, de werkomgeving, en van degenen met wie je gaat samenwerken.
Het bestuur besluit en geeft aan de LSR door of je doorgaat naar de eindfase (assessment en eindgesprekken), waarna de LSR je over de uitslag informeert. Bij een negatieve uitslag ontvang je een telefoonnummer van een vertegenwoordiger van het gerecht met wie je – indien gewenst – telefonisch de uitslag kunt nabespreken.
De uitnodiging voor het assessment (zie zijmenu voor oefeningen) ontvang je rechtstreeks van LTP. LTP heeft vijf locaties verspreid in Nederland. De psychologen verbonden aan LTP werken volgens de beroepscode van het NIP. In het assessment word je – in samenhang met de resultaten uit de test – getoetst op de volgende capaciteiten:
analytisch denkvermogen en andere intellectuele capaciteiten, besluitvaardigheid, evenwichtigheid, zelfstandigheid, contactuele en communicatieve vaardigheden, inlevingsvermogen, sociabiliteit, vermogen tot samenwerken, overtuigingskracht, uitdrukkingsvaardigheid, werkhouding, zelfstandige en onafhankelijke oordeelsvorming, integriteit en stressbestendigheid.
Het assessment bestaat uit een gesprek met een adviseur van LTP, een aantal persoonlijkheidsvragenlijsten en een assessment center. In totaal duurt het assessment enkele uren. De adviseur van LTP stelt een assessmentrapport op met de bevindingen en adviseert positief of negatief ten aanzien van je geschiktheid voor het rechterschap. Als je dat wenst, worden de resultaten van het onderzoek – voor de rapportering aan de LSR – door LTP met je besproken.
De uitslag van het LTP-rapport is niet doorslaggevend en wordt – ook in het geval van een negatief advies – integraal in de besluitvorming na de eindgesprekken betrokken.
Het is dus mogelijk, en in de praktijk komt dit ook met een zekere regelmaat voor, dat de selectiecommissie na de eindgesprekken tot het oordeel komt dat een sollicitant met een positief assessment niet wordt toegelaten tot de R(H)IO-opleiding en omgekeerd dat een sollicitant met een negatief assessment wel wordt toegelaten.
Je hebt het recht om toezending van het assessmentrapport aan de LSR te weigeren. Als je van dat recht gebruik maakt, wordt de selectieprocedure daarmee als beëindigd beschouwd. Je kunt dan pas weer na drie jaar aanmelden voor een rechterlijke functie.
Als je LTP toestemming geeft om de rapportage met de LSR te delen, word je geacht daarmee ook toestemming aan de LSR te hebben gegeven om LTP te vragen om een toelichting daarop.
Je voert op deze dag drie gesprekken van drie kwartier met telkens twee leden van de LSR. Zoveel mogelijk zijn de twee gespreksdeelnemers een rechter (of raadsheer) en een LSR-selecteur die buiten de rechtspraak actief is en die beschikt over brede en relevante maatschappelijke achtergrond en ervaring.
De commissieleden beschikken voorafgaand aan de eindgesprekken over je aanmeldingsgegevens inclusief motivatie, het resultaat van de test en het assessmentrapport.
Het doel van de gesprekken is onder meer om inzicht te krijgen in je persoonlijke kwaliteiten, zoals op het gebied van de competenties voor het rechterschap, samenwerken en luisteren/empathie, je visie op het rechterschap en op maatschappelijke ontwikkelingen. In de gesprekken wordt onder meer gebruikgemaakt van de STARR-methode, waarbij wordt gevraagd om voorbeelden en situaties uit je werkzame en/of persoonlijke leven aan te halen.
De LSR behoudt zich het recht voor kandidaten voorafgaand aan de gesprekken te googelen. Als relevante informatie over de kandidaat wordt aangetroffen in openbare bronnen kunnen daarover tijdens het gesprek met de kandidaat vragen worden gesteld.
Heb je vragen over de werving- en selectieprocedure van rechters? Kijk dan bij de veelgestelde vragen of neem contact op met het secretariaat van de Landelijke selectiecommissie rechters:
E-mail: lsr@rechtspraak.nl
Telefoon: 088 361 10 25 (op werkdagen tussen 10:00 en 12:00 uur en tussen 14:00 en 16:00 uur)